|
Merhaba,
Bazen insanlar yaşadıkları şehirlerin yöneticilerine serzenişte bulunurlar: "oyları çalışasın diye verdik, park bahçe yap diye değil." Ya da "Her yeri kazdırıyor yahu, hiç şöyle dinlenecek yerimiz yok." Ama bazen de "helal olsun yav, iyi çalışıyor başkan" gibi sözler de olur. Ama tüm bunları söylerken bu işin zorluklarından neredeyse herkes bihaberdir.
Peki, bir şehir nasıl çok zengin bir metropol olur da koca koca gökdelenleri barındırır? Ya da bazı şehirler neden pek gelişemez de sürekli yerinde sayar? Tüm bunlar "şak" diye anında mı olur: Hayır. Küçükten başlayarak başarılı bir strateji ve yönetimle şehri çekici kılmak ve yanlış strateji ile şehri batırmak aynı kişinin elindedir: Başkan...
SimCity'de oyuncuların kronik sorunudur para. Aslında her alanda kronik sorun paradır; neyse. Şöyle başlayalım ki, SimCity'nin en büyük gelir kaynağı ve hatta sizin ayakta kalabilmenizi sağlayacak tek para kaynağı vergilerdir. Vergiler de yerleşimcilerin standardını belirlemekte ve onların şehrinizi gelmeye değer olarak nitelendirmelerinde büyük rol oynamakta. Vergilerin miktarı her iki yönde de aşırıya kaçarsa sonuç iyi olmayacaktır. Her şekilde oyun içinde her konuda iyi bir sentez oluşturmak şart.
Oyuna başlarken nelere dikkat etmek lazım, parayı nasıl değerlendirmek lazım; başlayalım yavaştan. Elimizde 100,000$ ile başlıyoruz, gayet iyi bir rakam ve şehri kurarken bu paranın tercihen yarısını harcamanız gerekir diye düşünüyorum. zira dengeleri yerine oturtana kadar bir miktar para kaybedeceksiniz. Dengeleri oturtmak için neler yapılabilir... Bir kere oyunun ilk başında kesinlikle high density residential yapmayın; hem ilk maliyetleri çok yüksek, hem istekleri ve giderleri çok yüksek hem de çok para getirmesini sağlayacak gelişim süreleri çok uzun. Bunun yerine low density residential ile aileleri çekirdeğe sınırlandırın. RCI bardan da takip edebileceğiniz gibi ilk etapta commercial yani ticari istek pek olmayacaktır. Zira şehrinize ilk önce yerleşimciler gelecek ve iş arayacaklar; işlerini de industrial zonelarla belirleyeceksiniz. Şehrin gelişimine ve popülaritesine göre de ticari şirketler gelmeye başlayacaklardır. Industrial zone olarak da eğer evlerinize yakın bir yere konuşlanacaksanız low density yani tarla, bahçe türü çözüm bulabilir, ya da biraz daha ağır ve külfetli ama kazancı ve iş imkanı fazla olan, çevre kirliliğine mahal veren medium density (RCI high densityler için çok erken) industry çözümlerine gidebilirsiniz. Ancak medium density seçerseniz, şehrinizden bir miktar uzak bir alana kurmaya dikkat edin, çünkü çevre kirliliğinde önemli faktör oluyorlar. Tarla kuracaksanız, tarlalarınızı default olarak çok büyük şeklinde kurmayın; kendiniz sınırlandırın alanlarını ve aralara sokak yaparak yeni tarla bölgeleri oluşturun. Bu şekilde daha çok iş imkanı sağlayacaksınız. Ancak üretim tarla başına mekan daraldığı için düşecek, Simleriniz işsiz kalmayacak ve mutlu olacaklar ki bence bu daha önemli.
Şehrinizin yerleşimci çekebilmesi için su ve elektriğin yanı sıra sağlık, güvende olma ve korunma isteği (hastane, polis ve itfaiye) artı olarak eğlence, dinlenme, vakit geçirme (park, bahçe, spor tesisi vs) ve eğitim-kültür (okul, kütüphane) gibi ihtiyaçları karşılaması gerekmekte. İlk etapta aslında sadece elektrik ve su şart olsa da, zaman ilerledikçe bunların hepsine illa ki ihtiyacınız oluyor. Zira sağlıklı, kültürlü, güvende ve mutlu simler size en çok Simeleon'u veren simlerdir :)
Residential bölgeleri belirledikten sonra, ileride sınırlarınızı genişleteceğiniz bölgeyi de düşünerek hepsini içerisine almaya yatkın bir ilkokul (elementary school) kurmanız, temel eğitim seviyesini belirleyecek. Yukarıda bahsettiğim binaların (park, bahçe hariç) etki alan grafikleri mevcut; kurulum sırasında ve kurulumdan sonra query (soru işaretli ikon) ile görebiliyorsunuz. Eğer ki residential bölgeleri dağınık kurarsanız, eğitim ihtiyaçları için birden fazla okul yapmanız gerekecek ve bu ilk yatırım maliyetinin yanında size her ay bakım ve servis masrafı demek olacak. Birden fazla okul yapmak yerine, ilk etapta, okulu en uygun yere yerleştirin ve servis otobüsü ödemesini arttırın ki yeni bir okul yapmadan önce elinizdeki sizin alanınız arttıkça oralara da eğitim vermeye devam etsin.
Okul binası için söylediklerimin aynısı hastane, polis ve itfaiye için de geçerli. İlk zamanlarda bu binaların en ufaklarını yapın; aslında yo hayır yapmayın: İlk zamanlarda sadece okul yapın ve geliştikçe, para kazanmaya başladıkça önce klinik sonra itfaiye ve kumarı legalize ettikten sonra da polis binası yapın. Diğer ihtiyaçları karşılamak adına yapacaklarınız da bölgenin ve dolayısıyla şehrin yeni yerleşimciler çekmesini sağlayacaktır. Yani, bölgelerin yakınlarına hatta içlerine (yol kenarına) kuracağınız parklar/ağaçlık alanlar hem bölgenin popülaritesini arttıracak, hem simlerinizi mutlu edecek hem de havayı temizleyecek :) Oh ne ala.
Bunların ardından şehrin ticari bina isteğinin artmakta olduğunu göreceksiniz. Bu iyi bir haber ve demek oluyor ki şehriniz iyi yolda ve şirketler şehrinizi iyi bir pazar olarak görüyorlar. Isınmaya başlıyoruz biz de... Ticari şirketlerin şehirde bulunmak istedikleri yer bol trafikli, zengin yerleşimcilerin ve endüstrinin yakınlarıdır. Ancak kirliliği de sevmezler. Buna göre, residential bölgelere yakın, hatta karşı caddelerinde birer ikişer sıra ticari bölgeler konuşlandırmanız çok etkili olacaktır. Ayrıca commercial binaların yakınlarına landmark, park, plaj(?) gibi turist çeken birimler yerleştirerek iş dünyasını hızlandırabilirsiniz. Ticari binaların kirliliği sevmediğinden bahsetmiştim, bu şekilde yerleştireceğiniz park alanları vs hava kirliliğine karşı iyi gelecektir. Siz simlerinizi geliştirdikçe, yüksek bütçeli büyük şirketler de şehrinize gelmek isteyecekler. Bu da gökdelenleri görmeniz demek oluyor; ama çok zaman alabilir. Bir an önce görmek için hızlı atılmış bir adım ters dönebilir ve çöküşe geçebilirsiniz. Sabredin :)
Endüstri içinse -ilk önce tarlaların ve bahçelerin (low density industry) hava kirliliğini sevmediğini tekrar hatırlatayım, yerleşim yerlerine ve ticari birimlere yol bağlantıları yaparak birinci şartı yerine getirin. Bütün birimlerde olduğu gibi endüstride de çöp sevilmeyeceğinden, "landfill" yani çöp bölgelerine bağlantılarını iyi yapın (bu durum diğerleri için de geçerli). Genel olarak endüstri bölgesine su, elektrik ve iyi yol bağlantısı yaparsanız başka bir şey istemeyeceklerdir. Aslında en masumları gibi görünüyor :)
Endüstri ve ticaretin gelişmesinin kilitlerinden birisi de hava ve deniz taşımacılığı. Liman yaptığınızda ve bunu iyi bir yol ağıyla bağladığınızda endüstri binalarının gelirlerinin arttığını göreceksiniz. Deniz/hava yoluyla daha fazla mal daha ucuza gelebilecek, endüstri ve ticari birimlerinizi mutlu edecek. Ayrıca iyi bir havaalanı sistemi yüksek bütçeli ticari şirketler için bir artı olarak değerlendirilmekte. Bunların hepsi çil çil Simeleon demek. Ancak çok sonraki etaplarda. Zira havaalanının metrekaresinin fiyatı ne kadar haberiniz var mı?
Çiller ve fimen :) Çil çil Simeleon dedik. Gelir seviyesi yüksek simler, sizlere daha fazla Simeleon verecekler (bunu dememiş miydim). Peki gelir seviyelerini yükseltmek adına neler yapılabilir (gelir seviyelerine query yardımıyla bakabilirsiniz; binaya tıklayınca gelen menüde (mönü) dolar işaretine benzeyen Simeleon işaretinin sayısı (1-2-3) o dairenin gelir seviyesini gösteriyor)? Hiçbir şeylerini eksik etmeyeceksiniz, çok iyi eğtiim verecek ve kültürlerini arttıracaksınız, sağlıklı olacaklar ki çok yaşasınlar ve dolayısıyla da daha fazla çalışarak daha fazla para kazansınlar. Kabaca bunlar... Unutmayın, iyi eğitimli, sağlıklı, neşeli simler = yüksek bütçeli ticari şirketler = çil çil Simeleon.
Şehriniz dengeye geldikten sonra belki de şehrinizi tam anlamıyla metropol yapmak istiyorsunuz ve "düşük bütçeliler için bir mekan değil burası" diyorsunuz (ay ne kadar gaddarcaaa). Bu durumda vergi seviyelerinde değişikliler yapabilir ve istediğinizi elde edebilirsiniz. Mesela zengin aileler istiyorsunuz; bunun için vergi menüsüne (mönü) gelip, düşük bütçeli ailelerin (tek Simeleon ikonu) vergilerini yükseltin (%13+). Göreceksiniz ki düşük seviyeli evler hemen kararmaya, yani boşalmaya başlayacaklar. İstediğiniz seviyenin vergilerini de düşürün ki (%5-), boşalan evlere istediğiniz yerleşimciler gelebilsin. Kararan evlerin hemen yeni yerleşimcileriyle birlikte yeniden inşaasına başlandığını göreceksiniz.
Sona yaklaştığımıza göre yavaştan cümleleri toparlamalı... Peki ilk zamanlarda yaptığımız low density residential bölgeleri geliştikten sonra nasıl büyütebileceğiz? Çözümü basit: Menüden (mönü) seçtiğimiz medium/high density residential ile yerleşim yerlerinin üzerinden geçerek oraları M/HDR olarak belirlemek. Bir süre binalar duracak ve inşaatları başlayacak ve tek katlı evlerin yerine koca koca apartmanlar çıkacak. Bu işlemi diğer tüm birimlerde de uygulayabilirsiniz.
Son sözler: İlk paranızın hepsini harcamayın. Grafikleri çok iyi takip edin, advisorları da dinleyin. İlk başlarda fazla bina yapmaktan kaçının, çekirdek bir bölge belirleyin ve oranın etrafında gelişin. Daha yazacak bir şey yok; hemen hemen hepsini yukarıda yazdım. İsterseniz yazılanları ve kendi fikirlerinizi sentezleyip en doğru yolu bulun, ya da "hiç bunlarla uğraşamam" diyorsanız trainerını indirip hile yapın :D Çok daha kolay ve deli gibi para harcayabilirsiniz hehe.
İyi eğlenceler!
|